Beslissingen in de logistiek: centraal of decentraal?

Vincent wiers op 6 juli 2015 | 3 minuten leestijd

Elke maandag laat LogistiekProfs.nl een logistiek expert aan het woord. Deze week vraagt Vincent Wiers, expert planning & scheduling, zich af of grote beslissingen in de logistiek lokaal of juist centraal moeten worden genomen. Moeten we de autonomie overlaten aan of juist wegnemen van de werkvloer? 

Decentralisatie wordt door veel bedrijven gebruikt om betere beslissingen te kunnen nemen en slagvaardiger te kunnen opereren. Het idee is dat beslissingen daar genomen worden, waar ook de informatie beschikbaar is om de beslissing te nemen. Dat geldt in het bijzonder voor plannen en schedulen. Je kunt je afvragen of het zin heeft om een detail schedule naar de werkvloer te sturen als de werkvloer net zo goed zelf kan beslissen welk werk er nu het beste uitgevoerd kan worden. Er lijkt in deze beslissing een tegenstelling te bestaan tussen de meer hiërarchisch georiënteerde concepten en de sociotechnische of lean concepten. Een echt bedrijfskundig antwoord op de vraag ‘centraal of decentraal’ is: het ligt er aan. Het kan soms heel goed werken om lokaal beslissingen te nemen, en het spaart ook nog eens dure planningscapaciteit en –systemen.

Lees ook: De functie-eisen van een goede logistiek planner

Lokaal: gebrek aan inzicht over de gehele keten 
In sommige gevallen werkt het echter niet goed en kan de autonomie beter weggenomen worden van de werkvloer, hoe onsympathiek dit ook lijkt. Stel dat er een reeks afdelingen is die elkaar toeleveren, en één van die afdelingen is de bottleneck. En stel nu eens dat die bottleneck alleen goed verzorgd kan worden als de afdelingen stroomopwaarts de efficiencyteugels wat laten vieren. Als lokaal beslissingen genomen worden is de kans groot dat de eigen afdeling de prioriteiten bepaalt, en de bottleneck hieronder lijdt. Een gebrek aan inzicht over de gehele keten is de meest voor de hand liggende reden om geen lokale beslissingsbevoegdheid toe te kennen. Een andere reden kan zijn dat de planning en scheduling erg complex zijn en het voor iemand op de werkvloer niet duidelijk is welke consequenties er precies verbonden zijn aan een bepaalde volgorde van werken.

Complexe situaties 
Complexiteit in de uitvoering is dus een belangrijk gegeven in de toekenning van autonomie. Een ander kenmerk is de noodzaak om lokaal beslissingen te nemen – de hoeveelheid verstoringen. Als de situatie niet al te complex is maar er zijn wel veel verstoringen (sommige jobshops voldoen hieraan), dan ligt het voor de hand om lokaal te schedulen en geen detailinstructies naar de werkvloer te sturen. Aan de andere kant van het spectrum hebben we situaties die wel complex zijn en weinig onzeker, zoals sommige (semi) batch processen in bijvoorbeeld een chemisch productiesysteem. Maar wat nu te doen bij veel onzekerheid én een hoge complexiteit? Dat is niet zo eenvoudig te zeggen, maar het zou een combinatie kunnen zijn van centraal schedulen en re-schedulen, en het door procesverbeteringen terugbrengen van de verstoringen. Het allerbelangrijkste is om een situatie beheersbaar te maken, want zonder voorspelbaarheid is planning onmogelijk. 

Vincent Wiers – Expert planning & scheduling