Met de zomervakantie in aantocht, stijgt het aantal uitzendkrachten in de logistiek. De inzet van tijdelijke vakantiekrachten komt de veiligheid bij bedrijven helaas niet altijd ten goede. Tijdelijke werknemers zijn onbekend met de werkplek en de werkwijze en bedrijven nemen vaak niet de tijd om ze voldoende te instrueren. Aan bedrijven dan ook de taak om de veiligheidsrisico’s te beperken.
Onderzoek van TNO laat zien dat uitzendkrachten vaker bij een ongeval betrokken zijn dan vaste arbeidskrachten. Tussen 2005 en 2013 maakten tussen de 8 en 9 procent van de uitzendkrachten een ongeluk mee. Bij vaste arbeidskrachten ligt dat getal rond de 7 procent. Uit hetzelfde onderzoek blijkt ook dat het percentage ongevallen stijgt naar 11 procent als bedrijven hun uitzendkrachten niet stimuleren om veilig te werken. Ook bedrijven die niet luisteren naar de verbeterideeën van tijdelijke werknemers, lopen meer veiligheidsrisico’s: bij hen ligt het percentage ongevallen op 13 procent. Het goede nieuws is dat deze percentages laten zien dat bedrijven wel degelijk invloed kunnen uitoefenen op het gedrag van tijdelijke werknemers.
Meer doen dan instructies geven
Om uitzendkrachten bewust te maken van veiligheid is het belangrijk om ze bij het bedrijf te betrekken. Steven Gudde van Olympia Uitzendbureau haalde vorig jaar tijdens de lancering van de Code Gezond en Veilig Magazijn enkele inzichten uit de gedragspsychologie aan. Wie wil dat zijn medewerkers veilig gedrag vertonen, moet meer doen dan instructies geven. Die bepalen maar voor 15 procent het gedrag van medewerkers. Belangrijker zijn het zelfbeeld van de medewerker en de sociale norm binnen het bedrijf.
Het zelfbeeld gaat over het geloof in de eigen capaciteiten. Vertoon ik wel het gewenste gedrag? Heb ik als heftruckchauffeur het veilig rijden wel onder de knie? Kan ik aan de verwachtingen voldoen? Luidt het antwoord ontkennend, dan zijn medewerkers minder geneigd hun gedrag aan te passen aan hun omgeving. De sociale norm gaat over de groep waartoe iemand wil behoren. Hoe denkt de groep over mij? Welk gedrag verwachten zij van mij?
Goede opleiding
Aan uitzendbureaus de taak om te werken aan het zelfbeeld van hun uitzendkrachten, te beginnen bij een goede opleiding. Uitzendkrachten die weten hoe ze veilig een heftruck of reachtruck moeten besturen, gaan met meer zelfvertrouwen bij een nieuw bedrijf aan de slag. Door een vaste pool met uitzendkrachten te creëren, dragen uitzendbureaus bij aan meer veiligheid. Door bij verschillende bedrijven ervaring op te doen, komen uitzendkrachten goed beslagen ten ijs.
Aan het inlenende bedrijf de taak om ervoor te zorgen dat uitzendkrachten zich thuis voelen en een volledig lid van het team worden. Betrokken arbeidskrachten zijn gemotiveerder, wat doorgaans leidt tot een gedisciplineerde en veilige werkhouding. “Benader jij uitzendkrachten bewust of onbewust anders dan vaste krachten? Dan wordt het lastig om hen hetzelfde gedrag te laten vertonen”, aldus Steven Gudde.
“Als indringer behandeld”
Juist dat laatste – uitzendkrachten anders behandelen dan vaste krachten – gebeurt in de praktijk nog te vaak. Dit is terug te zien in het onderzoek van BLOM Opleidingen. Daaruit blijkt dat maar liefst 32 procent van de uitzendkrachten op een heftruck ontevreden is met zijn arbeidscontract, ten opzichte van 4 procent van de vaste arbeidskrachten. De ontevredenheid heeft grotendeels te maken met de wens om een vast contract te krijgen, maar ook met het gevoel anders te worden behandeld.
Enkele reacties van uitzendkrachten:
“Ik word door vaste medewerkers als een indringer behandeld.”
“Het verschil in behandeling tussen vaste krachten en uitzendkrachten irriteert me.”
“Neem mensen die altijd klaar staan voor het bedrijf in vaste dienst.”
“Zet uitzendkrachten die langer dan vijf jaar voor het bedrijf werken niet zomaar op straat, maar biedt hen een vaste baan aan.”
Drukte en stress
De reacties zijn zorgelijk omdat het aantal uitzendkrachten in de logistiek de komende jaren alleen maar toeneemt. Logistieke bedrijven hebben te maken met grote pieken en dalen in de werklast. Uitzendkrachten worden op drukke momenten ingevlogen, waarbij de stress hoog is en de veiligheid onder druk staat. In die situaties is het allereerst belangrijk dat het uitzendbureau een zorgvuldige keuze maakt voor de juiste uitzendkracht.
Bedrijven moeten vervolgens zorgen voor een goede begeleiding van deze medewerker. Het inlenende bedrijf is immers aansprakelijk bij een ongeval. Op basis van artikel 1 van de Arbowet worden uitzendkrachten beschouwd als werknemers van het inlenende bedrijf. Het is ook de plicht van het bedrijf om ongevallen te melden bij de Inspectie SZW. Wie niet zorgvuldig met zijn uitzendkrachten omgaat, trekt uiteindelijk zelf aan het kortste eind.
Tom van BLOM – Expert intern transport